کرم ها

نوشته شده توسط shayan zarei · در۲۵ دی ۱۳۹۶ ساعت ۱۲:۱۷.

در طبقه‌بندی جانوران که در آغاز قرن نوزدهم انجام گرفت، تمام جانورانی که دارای بدنی دراز و فاقد ضمائم واضح بودند به کرم موسوم شدند.

کرمها به یونانی و به لاتین ورم نام دارند. این جانوران بر خلاف سایر بی مهرگان یک انتهای قدامی یا سر که دارای اندامهای حسی است و به قصد روبروشدن با محیط بطرف جلو حرکت می‌کند و یک انتهای خلفی یا دم دارند. کرم‌ها تقارن دوجانبی دارند.

صدها هزار نوع کرم وجود دارد که فقط ۲۷۰۰ نوع آن کرم خاکی هستند. بسیار از گونه‌های دریایی و آب شیرین نیز که معمولاً توسط زیست شناسان دیده می‌شوند نیز در زمره کرم‌ها قرار دارند. شفیره و لارو حشرات نیز در گویش رایج کرم خوانده می‌شوند.

کرمها از لحاظ زندگی دو دسته کلی دارند: ۱- آزادزی و ۲- پارازیتها (انگل) کرمهای آزادزی می‌توانند مواد را جذب و مصرف کنند. کرم‌های پارازیت زندگی آزاد ندارند و حیات آنها وابسته به موجودات میزبان است.

انواع کرم:

کرم ها را بر اساس شکل ظاهری اشان به ۳ دسته تقسیم می کنند که عبارتند از:

کرم های پهن
کرم های لوله ای
کرم های حلقوی

کرم های پهن

بدن این کرم ها از قطعات پهنی درست شده است. این گونه از کرم ها فاقد دستگاه گردش خون و دستگاه تنفسی هستند، اما دستگاه تولید مثل در این گونه از کرم ها کامل است. کرم کدو یکی از انواع کرم های پهن است که نوعی از آن در روده ی انسان به صورت انگل زندگی می کند. انگل موجودی است که غذای خود را از بدن موجود زنده دیگر می گیرد. کرم کدو معمولا از گاو به انسان منتقل می شود. زمانی که انسان گوشت گاوی که خوب پخته نشده باشد را مصرف کند، ممکن است دچار این انگل شود. لارو کرم کدویی که از طریق گوشت نپخته به انسان منتقل شد، بعد از سه ماه قادر به تولید مثل است.

ویژگی کرم های پهن

ساده ترین ساختار بدنی را بین انواع کرم ها دارند.
بدنی پهن و دستگاه عصبی و گوارشی ساده دارند.
یک راه برای ورود و خروج مواد دارند.
به جز کرم پهن پلاناریا، اغلب زندگی انگلی دارند.
کرم های پهن، نر و ماده دارند.
کرم کدو نوعی کرم پهن است.

انواع کرم های پهن

کرم های پهن را به ۳ دسته تقسیم می کنند.

کرم پهن برگی شکل
کرم پهن نواری
کرم پهن پلاناریا : این نوع از کرم های پهن، یک سانتی متر طول و سری مثلثی شکل با دو لکه چشمی در پشت دارند. به صورت آزاد در دریا زندگی می کنند.

کرم های لوله ای: این کرم ها برخلاف کرم های پهن، بدن باریکی دارند. کرم آسکاریس یکی از کرم های لوله است که در دورن روده انسان زندگی می کند و در آنجا تغذیه می کند و تخم ریزی انجام می دهد، تخم های آسکاریس همراه مدفوع از بدن انسان خارج می شوند و محیط را آلوده می کنند. بنابراین باید همیشه بعد از بیرون آمدن از دست شویی دست ها خوب شسته شود، تا امکان انتقل انگل کاهش پیدا کند.

حال تخم آسکاریس چگونه وارد روده انسان می شود؟ تخم آسکاریس معمولا با خوردن سبزیجات و میوه هایی که خوب شسته نشده اند و یا توسط آشامیدن آب آلوده وارد بدن انسان می شود و در روده، غذای گوارش شده انسان را می خورد. در شکل زیر نوعی کرم لوله ای آسکاریس را می بینید.

ویژگی کرم های لوله ای

این نوع از کرم ها بسیار متنوع و فراوان اند.
بدنی لوله ای و باریک با پوشش کوتیکولی مقاوم در برابر شیره های گوارشی دارند.
دستگاه گوارش آن ها از دهان شروع و به مخرج ختم می شود.
برخی زندگی آزاد و برخی زندگی انگلی دارند.
کرم های لوله ای انگلی در دستگاه گوارش میزبان به کرم بالغ تبدیل می شوند.
کرم های لوله ای در خاک باعث حاصلخیزی خاک می شوند.
آسکاریس،کرم قلاب دار و کرمک نمونه هایی از کرم های لوله ای هستند.

کرم های حلقوی

بدن این کرم ها از حلقه های زیادی تشکیل شده است. بدن آن ها از بندهایی تشکیل شده است که از داخل توسط تیغه از هم جدا می شوند. کرم خاکی یکی از رایج ترین انواع کرم های حلقوی است. کرم خاکی معمولا برای کشاورزی و خاک مفید است، چرا که با حرکت خود در باغچه و یا زمین کشاورزی باعث ایجاد سوراخ هایی در خاک می شود که باعث جابه جایی در خاک و در نهایت رسیدن هوا به خاک می شود. در شکل زیر نوعی کرم خاکی را می بینید.

ویژگی های کرم های حلقوی

بدنی نرم، ماهیچه ای و حلقه حلقه دارند.
درساختار آن ها، دستگاه گوارش، دستگاه عصبی و دستگاه گردش خون دارند و مواد زائد را دفع می کنند.
اکسیژن مورد نیاز خود را از طریق پوست به دست می آورند.
اغلب زندگی آزاد دارند.
کرم خاکی و زالو نوعی کرم حلقوی است.